BAZI CAMİLERİN KAPATILMASINA İLİŞKİN KANUN


BAZI CAMİLERİN KAPATILMASINA İLİŞKİN KANUNDAN HABERİMİZ VAR MI?

Mehmet YAMAN(*)
Kanun metninde geçen deyimiyle, “ mevzuata göre, kendilerinden başkaca istifade edilmek üzere, kapatılır.” hükmünü getiren bir kanun çıkartılarak uygulamaya girmişti. Bundan haberimiz var mı acaba? Evet bir iktidarımız çıkardı bu kanunu.

Bu kanunu çıkaran parti ve iktidar hakkında herhangi bir siyasal değerlendirme yapmaksızın, çıkartılan bu kanundan bahsetmek istiyorum. Bunun uygulaması ile ilgili olarak ise, pek çok tartışmalar yapıldı, yazılar yazıldı, çizildi. Lehte ve aleyhte pek çok şeyler söylendi. Biz burada bunlardan bahsetmeksizin, mesleki hassasiyetlerimizi ve etik kurallarımızı da dikkate alarak, bir tesbitte bulunmak istiyoruz. Şöyle ki:
T.B.M.M. tarafından, 22.11.1935 tarih ve 2845 sayı ile kabul edilen ve Resmi Gazete’nin 3163 sayılı ve 22.11.1935 tarihli nüshasında yayınlanan, “ CAMİ VE MESCİTLERİN TASNİFİNE VE TASNİF HARİCİ KALACAK CAMİ VE MESCİT HADEMESİNE VERİLECEK MUHASSASAT HAKKINDA KANUN “ adı altında bir kanun çıkarıldı. Bu kanun 4 maddeyi kapsamakta ve en önemli maddesi,1.madde olup, aynen şöyledir:

MADDE – 1 : Evkaf Umum Müdürlüğünce, cami ve mescitler, hakiki ihtiyaca göre tadilen tasnif ve zaman ve mekan itibariyle birleştirilmesi kabil olan vazifeler birleştirilmek ve hizmetlerin icaplarına göre lazım gelen nakiller yapılmak suretiyle, hademe kadroları tesbit olunur.

Tasnif harici kalacak cami ve mescitler usul ve mevzuata göre, kendilerinden başkaca istifade edilmek üzere kapatılır.
Kapatılan cami ve mescit hademesinin vazife ve tahsisatları, yeni bir vazifeye tayinlerine kadar, nısıf ve bunlardan yaşı elliyi ve aynı zamanda hizmet müddeti yirmi yılı doldurmuş olanların vazife ve tahsisatları tam olarak verilir.”

Hani bir dönem camilerin ve mescitlerin kapatıldığı, bir takım yandaş kişi ve kuruluşlara yok pahasına ve hatta bazılarının da karşılıksız verildiği, amacına aykırı biçimlerde kullanıldığı iddiaları var ya, (tabii bu iddialar içinde, asker barınağı, samanlık, ahır, tiyatro salonu, parti teşkilatları, lokaller ve gazino yapılmaları da dahil,) işte bunların yasal alt yapısını oluşturan kanun bu kanundur.
Sayın Başbakan, meclis kürsüsünden, kapatılan camilerle ilgili birkaç örnek göstermişti ya. Keşki ülke genelinde daha pek çok emsali bulunan (ki, Selçuklu Devleti’mize uzunca yıllar başkentlik yapmış bulunan Konya’mızın meşhur İplikçi Camii de, yaşımız itibariyle bizzat görüp o haliyle ziyaret ettiğimiz ve sonradan tekrar camiye çevrilmiş bulunan camilerimizden birisidir ve Konya’da bu kanundan istifade ile pek çok cami ve mescitlerin yerlerinde yeller estirilmiştir) bu örnekleri verirken, bu kanunu deşifre etseydi de halkımız tarafsız bir gözle bakıp inceleseydi.

Bir dönem yaptıkları icra-ı iktidarlarında, uzunca yıllar ülke genelinde ciddi handikaplara neden olan, halkın kahir ekseriyetinin tüm değerlerini allak bullak edercesine pek çok tatbikata sebep olan, halka karşı desbotça ve halk düşmanı bir uygulamada, halkla yöneticilerin karşı karşıya getirilip, adeta şamar oğlanı halinde bırakıldığı bu uygulamalar nedeniyle, halk kahir ekseriyeti tarafından kötü intibalarla anılan, inançları üzerindeki baskıya yönelik uygulamalarının yasal dayanaklarından birini oluşturan bu kanunumuzdan, kültür adamları aydınlarımızın, iktidar ve muhalefete mensup tüm siyasilerimizin ve özellikleri ülkemizi yönetme görevini almış bulunan siyasal iktidarımızla, tüm üst düzey yöneticilerimizin haberdar olması ve halkla karşı karşıya gelinmesinin önüne geçilmesi hususunda önemli görevlerini icra ederken bilinçli hareket edilmesi arzusuyla kaleme alınmış olan bu yazımızı, saygıdeğer okuyucularımızın ve siyasal kadrolarımızın takdirlerine sunuyoruz. Saygılarımızla, efendim!...
Özür : İnternette, kabul tarihi 22.11.1935 t.yazarken, bazıları da kabul tarihi olarak,15.11.1935 göstermektedir. 09.05.2012
Mehmet Yaman
Araştırmacı-Hukukçu

NOT: CAMİ VE MESCİTLERİN TASNİFİNE VE TASNİF HARİCİ KALACAK CAMİ VE MESCİT HADEMESİNE VERİLECEK MUHASSASAT HAKKINDA KANUN.
(
YÜRÜRLÜKTE DEĞİL)
MADDE 1 -
Evkaf Umum Müdürlüğünce, cami ve mescidler hakiki ihtiyaca göre tadilen tasnif ve zaman ve mekan itibariyle birleştirilmesi kabil olan vazifeler birleştirilmek ve hizmetlerin icaplarına göre lazım gelen nakiller yapılmak suretiyle hademe kadroları tesbit olunur.
Tasnif harici kalacak cami ve mescidler usul ve mevzuata göre kendilerinden başkaca istifade edilmek üzere kapatılır.
Kapatılan cami ve mescid hademesinin vazife ve tahsisatları yeni bir vazifeye tayinlerine kadar nısıf ve bunlardan yaşı elliyi ve ayni zamanda hizmet müddeti yirmi yılı doldurmuş olanların vazife ve tahsisatları tam olarak verilir.
MADDE 2 -

Evkaf Umum Müdürlüğü 1935 mali yılı Bütçe Kanununun beşinci maddesine bağlı (H) cetvelinden 1932 Bütçe Kanununun beşinci maddesi çıkarılmıştır.
MUVAKKAT MADDE - Birinci madde mucibince vazife ve tahsisatları yarı olarak verilmesi lazım gelen hademenin vazife ve tahsisatları Mayıs 1936 nihayetine kadar tam olarak verilmeğe devam olunur.
MADDE 3 -

Bu kanun neşri tarihinden muteberdir.
MADDE 4 -

Bu kanunun hükmünü icraya Başvekil memurdur.
İleti: Mehmet YAMAN
Mehmet YAMAN
Yorum yazabilmeniz için üye girişi yapmanız gerekmektedir.