CEVDET PAŞA, FUAT PAŞAYI ANLATIYOR!..
CEVDET PAŞA, FUAT PAŞAYI ANLATIYOR!..
Bilal SÜRGEÇ
Cevdet Paşa herkesle iyi geçinen bir devlet adamıdır. Bir ara Mustafa Reşit Paşa’dan iyilik görmüş,Ali Paşa ile Fuad Paşa, Mustafa Reşid Paşa’ya cephe alınca İstanbul’daki memurlar Ali Paşa’nın ve Fuad Paşa’nın taraftarları ile Mustafa Reşid Paşa’nın taraftarları diye ikiye bölünmüş, Ahmed Cevdet Paşa Fuad Paşa’nın yakın arkadaşı olduğu halde her iki tarafla da arasını açmadan ilişkisini sürdürmüş bu duruşuyla Padişah Abdülmecid’in takdirini kazanmıştır. Ahmed Cevdet Paşa çocukluk arkadaşı olmasına rağmen sadece Midhat Paşa ile yıldızı bir türlü barışmamıştır.
Ahmed Cevdet Paşa tarihi olayları anlatırken kişilerin bazı hususiyetlerinin nedenlerini de izah etmiştir.Bunlardan biri Fuad Paşa diğeri de Ali Paşa’dır.
Fuad Paşa sepirili dini konulara kayıtsız biri olarak bilinmektedir.Bu devrinde bazı ulemanın da tepkisini çekmiştir.
Fuad Paşa neden hiçbir şeyi dert etmeyen biridir?Ailesinin ırz ve namusunca laübaliyane hareketlerini bildiği halde görmezlikten gelirdi.Cevdet paşa bunu Fuad Paşa’nın kayınpederinin Nusayri taifesinden olup Nusayrilerde ise ırz u hamiyet daiyeleri olmadığından hanımının dikkatsizliği pederinden mevrus olup, biraderi ma’hud Hariciye teşrifatçısı Kamil Bey’in malum olan miras-ı peder idi.(Ahmed Cevdet Paşa-Maruzat 1980 s 2)
Fuat Paşa bir gün Beyazıt Camii'ne namaz kılmaya gitmişti. Namaza dururken arkasındaki yardımcılarına da namaz kılmalarını söyleyince, "kılamayız efendim," cevabını almıştır. Sebebini sorunca da:
"Abdestimiz yok." dediler. Bunun üzerine Fuat Paşa:
"Kimin abdesti var ki ... " dedi.
Fuat Paşa’nın İslam dışı bu anlayışı da muhtemelen Cevdet Paşa’nın anlattığı gibi onun kayıpederinden kaynaklanıyor olması gerekir. Çünkü marifetmiş gibi anlatılan bu ifade bir Müslümandan sadır olmaz.
Fuad Paşa’nın babasından kalan ırsi bir kalb hastalığı vardı.Kendisi tıb mektebinden diploma ile çıkmış olduğundan kendisinde bu hastalığın mevcut olduğunu bilip bu illetin en başlı ilacı bir iş için telaş etmeyip her husuda kayıddan azade olarak yaşamaktan ildiği cihetle hiçbir şeyi kayd elemezdi Vaktiye Ahmed Efendi hanesine iç-güveyliği ile girüp sığınmış olduğundan bu aileye riayete mecbur idi. (Ahmed Cevdet Paşa-Maruzat-1980-
Bilal SÜRGEÇ
Burada ne anlatılmak istendi anlayamadım...