CEVDET PAŞAYA GÖRE AKŞAMCILAR
CEVDET PAŞA’YA GÖRE AKŞAMCILAR
Bilal SÜRGEÇ
Reşit Paşa’dan sonra Osmanlı hükümetinin işleri Ali ve Fuad Paşalara kalmıştı. Fuad Paşa, Ali paşa’ya sürekli iltifat eder “Reşit Paşa günlük zuhur eden müşkilatı hal ederdi. Efendimiz ise şu kadar sene sonra gelecek şeyleri düşünüp tedbir edersiniz.” Sözü ile yetinmeyip “Sokollu ve Köprülü gelip de şu zamanı görseler.. Onların zamanında iş görmek kolaydı. Marifet şimdiki zamanın müşkülatını hal etmektir.” Yolunda Ali Paşa’yı övecek şeyler söylerdi.
Fuad Paşa’nın bu iltifatına daha fazla dayanamayan Cevdet Paşa, Köprülü Mehmed Paşa’nın ilerlemiş yaşına rağmen fena duruma düşüp rükuya varmış bir devleti kaldırmağa kendini vakfettiğini bunda da muvvafak da olduğun şimdi de öyle fedakar vezir olsa devleti ihya edeceğini belirterek şöyle konuşur “ Siz Köprülüden malumatlısınız lakin bahçe tanzim etmek ve adam kayırmak gibi zatiyat ile uğraşıyorsunuz ve Köprülü gibi büyük muvvafakiyetlere nail olamıyorsunuz. (Maruzat s 50)
CEVDET PAŞA’YA GÖRE AKŞAMCILAR
Cevdet Paşa’nın Ali ve Fuad Paşalara yöneltiği tenkitlerin başında devlet kademelerine ehliyetsiz atamaların yapılmasıdır. Bu atamalarla iş başına gelen kişilerde devlet adamı vasfı bulunmamaktadır.Fuad Paşa Ali Paşa’dan çekinmektedir. Ona göre Reşit Paşa bile Ali Paşa ile başa çıkamadı kendisi nasıl çıkabilirdi. Ali Paşa olmazsa dış ve iç meselelerin altından kalkamazdı. Ali Paşa tarafını idare için oradan gelen her isteği kabul ediyordu.Memur tayininde doğru seçim yapılmamaktaydı. Cevdet Paşa buna şu misali vermektedir: “İstanbul payelilerinden Buruni Vehbi Molla namında bir kallaş vardı. İlmi “Mızraklı İlmihal”in üst tarafına geçemezdi. Lakin Ali Paşa’nın akşamcılarından yani kadeh yaranından olduğu cihetle İstanbul Payesi’ne kadar çıkmış ve Ma’rif-i Umumiye Nezaret-i Celilesi muavini olmuştu.Halbuki fuhşiyuat ile maruf olduğundan “ mekteb çocuklarının emri terbiyesini böyle bir şahsa ihale nasıl caiz olur “deyü halk söylenmekte oldukları cihetle ba-irade-i seniye azl olunmuştu.”(s 50)
Yorum yazabilmeniz için üye girişi yapmanız gerekmektedir.
