...Niye Çökmesindi ki?!..

Osmanlı Daha Niye Çökmesindi ki?

Bilal SÜRGEÇ
İngiltere’nin, XIX. yüzyılın ortalarında İstanbul Büyükelçisi olan Lord Stratford’un Türkiye Anıları isimli kitabında Rumlar'ın devlete ihanetleri ile ilgili olarak şunları anlatmaktadır: " İstanbul'da vazifeye başladığım sene, Etnik-i Eterya, Hellenizmi, hayalî olduğu kadar cazip bir rüya halinde dünyaya yaymaya muvaffak olmuştu. Yunan İstiklâli bu cemiyetin eseri idi. Kırım Harbi sırasında Atina'nın kaypak durumunun kaynağına araştırmak istedim Sefaretteki vesikaları ibretli bir romanın meraklı safhaları halinde tetkik etmeye başladım ve bunu da 1821 senesinde, Osmanlı
Devleti’nin harici islerini idare eden Reisûlküttablıgında devletin resmi tercümanı olan Fenerli Rum Beyleri'nin en tanınmış ailelerinden Alexandr Sutzo'nun, Sefaretimize verdiği gizli raporunda buldum. Bu adam resmen bizim casusumuz idi. İngiltereden oldukça büyük paralara alıyordu. Bab-ı Ali bu ihanetin farkında olmadığı gibi, ihtimal de vermemişti. Osmanlı devletinin idaresinde her şeyi ajan Alexandr Sutzo kadar bilen başka ajanların olabileceğini ve onların da başka büyük devletlerin emrinde oldukları mümkündü.
Bu mevzuda sadrazam Mustafa Resit Paşa’nın görüşünü öğrenmek istedim bana; “Bu kadar aşırı ve dayanıksız güvenin müdafaasını yapıyorum zannetmeyiniz. Fakat bu Rum Beyler'i, Devletimizde o kadar mükemmel bir itibara, şartlara imtiyazlara sahipler ki, hain olabilmeleri, vatan haini olmaları mümkün değildir” demişti.
Bilal SÜRGEÇ
Yorum yazabilmeniz için üye girişi yapmanız gerekmektedir.