Sayın Somuncuoğlu ile bir MÜLAKAT
Sayın Sadi Somuncuoğlu ile bir MÜLAKAT
· Kendini Türk hisseden herkes Türk'tür. Aksi halde Türk sayılamaz. Bu hak insanların tercihine bağlıdır.
· Devlet kültürümüzde kökenlere göre kayıt tutulmadığından, etnik tespitler yapmak çoğu zaman mümkün değildir. Ayrıca farklı etnik kökenden olmak, bir millete mensup olmaya engel değildir. Bu sosyolojik, hukuki ve siyasi kural bütün ülkeler için geçerlidir.
Soru 2- Bunların hazırladıkları anayasalar Türk'e ne kazandırdı?
· “Bunların hazırladıkları anayasalar” sözü biraz tartışmalı. Zira o tarihte hazırlanan 3 anayasa (Kanunu Esasi) layihası vardı. Birincisi, Mithat paşanın, ikincisi, Eğinli Türkçü Said paşanın, (Mabeyin Başkatipliği ve sonradan Sadrazamlık yapmış), üçüncüsü de Meclisi Vükelanın hazırladığı idi. Namık Kemal, Sait Paşa, Mahmut paşa ve devrin ileri gelenlerinden oluşan heyet Meclisin hazırladığı taslak üzerinde çalıştı. Daha sonra kurulan Tetkik Komisyonu’nda tartışıldı. Sultan Abdülhamid’in çok yakından takip ettiği Anayasa taslağı meclise gönderildi. Burada da müzakereler tamamlanınca, oylanarak kabul edildi. Bu anayasa, günün şartlarına göre iyi olabilir. Ama devletin ve milletin hatalığı, anayasa ile tedavi edilecek cinsten olmadığından, devletin dağılmasını önleyemezdi, öyle de oldu.
· “Bunların hazırladıkları anayasalar” sözü biraz tartışmalı. Zira o tarihte hazırlanan 3 anayasa (Kanunu Esasi) layihası vardı. Birincisi, Mithat paşanın, ikincisi, Eğinli Türkçü Said paşanın, (Mabeyin Başkatipliği ve sonradan Sadrazamlık yapmış), üçüncüsü de Meclisi Vükelanın hazırladığı idi. Namık Kemal, Sait Paşa, Mahmut paşa ve devrin ileri gelenlerinden oluşan heyet Meclisin hazırladığı taslak üzerinde çalıştı. Daha sonra kurulan Tetkik Komisyonu’nda tartışıldı. Sultan Abdülhamid’in çok yakından takip ettiği Anayasa taslağı meclise gönderildi. Burada da müzakereler tamamlanınca, oylanarak kabul edildi. Bu anayasa, günün şartlarına göre iyi olabilir. Ama devletin ve milletin hatalığı, anayasa ile tedavi edilecek cinsten olmadığından, devletin dağılmasını önleyemezdi, öyle de oldu.
Soru 3-Fransız eğitimli İttihatçılar niye Alman yanlısı oldular?
· Osmanlı’da medreselerinin eğitim dili Arapça, askeri tıbbiyenin Fransızca, ve 1868 de açılan Galatasaray Sultanisi’nde çoğunlukla Fransızca idi. Bu dönemde bütün okullarda Türkçe; Arapça, Farsça ve Fransızcadan sonra 4. Sıradaydı. Araştırmalara göre; Yabancı kelime sayısı, Baki’de %65, Nef’i de %60, Namık Kemal’de %62, Şemsettin Sami’de %64 idi. İkinci Meşrutiyeti takiben, Türkçe ilk ve orta dereceli okullarda mecburi ders olmuştur. Bu tabloyu Türkçe lehine değiştirenlerin başında Abdülhamid Han vardır.
İtilaf devletleri Osmanlıyı paylaşmak için planlar yapmış ve anlaşmışlardı. Bu durumu bilmeyen Talat paşa ve hükümet, İngilizlerle birlikte olmak için uğraştı. Fransa’ya, İngiltere’ye heyetler gönderildi. Ama muhatap bile bulamadılar. Bunun Üzerine İngiltere’ye heyetler gönderildi. Ama muhatap bile bulamadılar. Bunun üzerine Almanya’ya yönelindi. Siyasi işerin perde arkasını çok karışık.
Soru 4- Dominyonlarının Anayasası varken İngiltere'nin neden Anayasası yok?
· Bünyesinde ihtilaf olmayan devletlerde yazılı anayasa olmasa da olur. Osmanlı’da da son zamana kadar böyle oldu. Ama, iç çekişme, ihtilaf, kamplaşma, dağılma ve bölünmeler artınca, uzlaşma hukuk normlarında aranıyor. Ana sebep bu olsa gerekir.
Soru 5- Bizde anayasalar neden On yılda bir değişiyor; Medeni kanun gibi kanunlar bile çok daha uzun ömürlü... böyle sık değişen bir metne neden anayasa denmiş? Bu hususları düşünmenin ve cevap bulmanın yararlı olacağını düşünüyorum.
· Ülkeyi anayasalar değil, hükümetler, insanlar yönetir. Bir laf var, iyi veya kötü kanun yok, iyi veya kötü hakimler var diye. Onun gibi bir durum. İhtilaf içindeki aydınlar, ülkenin çöküşüne çözümü öze dönüşte değil de, anayasalarda, rejimlerde, şekli reformlarda aradıkları için, yeni anayasa arayışları bir türlü bitmiyor.
kriter - Teşekkür ederiz....
· Ülkeyi anayasalar değil, hükümetler, insanlar yönetir. Bir laf var, iyi veya kötü kanun yok, iyi veya kötü hakimler var diye. Onun gibi bir durum. İhtilaf içindeki aydınlar, ülkenin çöküşüne çözümü öze dönüşte değil de, anayasalarda, rejimlerde, şekli reformlarda aradıkları için, yeni anayasa arayışları bir türlü bitmiyor.
kriter - Teşekkür ederiz....
Yorum yazabilmeniz için üye girişi yapmanız gerekmektedir.
